Filtr polaryzacyjny: co to, po co i co daje?

Wiosna w pełni, a i lato swoje rychłe przybycie zaanonsowało. Na dworze coraz cieplej, coraz więcej słonka, coraz więcej wypraw za miasto, gdzie ładnych widoczków nie brakuje… Czas majówek, pikników, weekendowych eskapad i wyjazdów w góry bądź nad morze (tudzież jeziora lub oceany), a gdziekolwiek by człek swego tyłka nie wywoził, to aparat fotograficzny wziąć ze sobą musi. Małe i poczciwe aparaty kompaktowe aka małpki coraz częściej zamieniane są na lustrzanki lub tzw. Superzoomy, bo nawet niedzielni pstrykacze szukają nowych, lepszych możliwości i rozwiązań, dzięki którym ich fotki będą jeszcze bardziej fajowe.

Wpis ten dedykuję wszystkim posiadaczom aparatów fotograficznym z optyką pozwalającą na mocowanie różnorakich filtrów. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów filtrów fotograficznych, ale w tym wpisie skupię się na filtrze polaryzacyjnym. Powód prosty: lato tuż tuż, zbliżają się wakacje i czas całej reszty rekreacyjnych bzdetów, a na te okoliczności właśnie filtry CPL (Circular Polarizer) najbardziej się przydają.

filtr polaryzacyjny - zdjęcia, fotki, przykłady działania
Filtr polaryzacyjny Emolux. Nie jest to filtr z najwyższej półki, ale efekty działania widać i póki co wystarczyć mi musi, bo nowy (lepszy/droższy) kupię dla nowego obiektywu – w kity 58mm inwestować już nie zamierzam.

Aha, wybaczcie mocno pobazgrane zdjęcia, ale handlarze z Allegro kradną zdjęcia (i nie tylko) na potęgę i takie niepodpisane, lub podpisane dyskretnie, za bardzo by ich kusiły ;)

Filtr polaryzacyjny ma jedno zasadnicze zadanie: pochłaniać efekt polaryzacji światła. Jeśli z tego zadania wywiązuje się należycie, to z jego użyciem można uzyskać wiele ciekawych efektów, m.in.:

  • można skontrastować niebo: chmury pozostaną białe (a także mniej mętne i szarawe), a sam błękit nieba stanie się ciemniejszy
  • można wyeliminować odbicia w szybie i na powierzchni wody, dzięki czemu można zajrzeć za szybę lub pod wodę
  • można wyeliminować odblask światła np. na karoseriach samochodów, dzięki czemu na zdjęciu widoczny będzie lakier pojazdu, a nie blask słońca
  • można fotografować obraz z wyświetlaczy LCD
  • kolory na zdjęciach stają się bardziej kontrastowe i żywe, gdyż efekt polaryzacji, którego filtr CPL jest zabójcą, występuje praktycznie na wszystkich powierzchniach (rośliny, elementy architektury etc.)

filtr polaryzacyjny - zdjęcia, fotki, przykłady działania
Klasyczny przykład z niebem i chmurkami :)
Filtr polaryzacyjny w tym przypadku pozytywnie wpłynął na szerokość tonalną zdjęcia: dzięki temu, że niebo stało się ciemniejsze, aparat mógł lepiej naświetlić choinkę :)

Zanim przejdę do kolejnych foto-przykładów działania filtra polaryzacyjnego, zwrócę uwagę na jedno: skuteczność takiegoż filtra zależy nie tylko od jego jakości, ale też od czynnika ludzkiego w osobie fotografia. Ważnym jest bowiem ustawienie się względem źródła światła, np. Słońca – najsilniejszy efekt filtrowania uzyskać można, kiedy płaszczyzna filtru znajduje się pod kątem prostym (90′) względem przykładowego słońca. Tylko wtedy można wycisnąć z filtra maksimum – rzecz jasna jeśli to maksimum jest zbyt mocne, można efekt końcowy skorygować obracając pierścieniem filtra.

Warto też pamiętać, że filtr polaryzacyjny znacząco wpływa na parametry ekspozycji zdjęcia – zdjęcia wykonywane z filtrem wymagają dłuższego czasu naświetlania (w moim przypadku czas otwarcia migawki wydłuża się z filtrem do 50% (np. zamiast 1/1000 wychodzi 1/500 etc). Jest to spowodowane dwoma czynnikami:

  • filtr ogranicza ilość światła padającego na matrycę aparatu
  • brak efektu polaryzacji (odbić światła w powierzchniach błyszczących, ciemniejsze niebo itp.) sprawia, że fotografowana scena jest dla aparatu ciemniejsza

A teraz reszta przykładowych zdjęć zrobionych wczoraj po południu :)

filtr polaryzacyjny - zdjęcia, fotki, przykłady działania
A tutaj przykład monitora. Dzięki użyciu filtra nie tylko poprawiłem jakość obrazu wyświetlanego na matrycy LCD (środkowa fotka), ale dzięki średniej filtracji uzyskałem również ładnie doświetlone otoczenie monitora.
filtr polaryzacyjny - zdjęcia, fotki, przykłady działania
Przykład z odbiciem w szybie (analogiczny do odbicia w powierzchni wody). Niestety efekt nie jest najmocniejszy, ponieważ nie spełniłem podstawowego warunku “90 względem źródła światła”. Tu było jakieś wydaje_mi_się 60′
filtr polaryzacyjny - zdjęcia, fotki, przykłady działania
Między pierwszym a trzecim zdjęciem jest różnica 45 stopni obrotu filtra. Środkowe zdjęcie w połowie tej wartości.
filtr polaryzacyjny - zdjęcia, fotki, przykłady działania
Tutaj filtr trzymam w sposób odwrotny do mocowania. Różnica między zdjęciami wynosi ~45′

Zdjęcia są oczywiście mojego autorstwa, wszystkie uzyskałem z RAW-ów i (poza pierwszym prezentującym filtr z opakowaniem) nie były poddawane żadnej, najmniejszej nawet, obróbce.

Fotografia w subiektywie - subiektywny blog o fotografii

Subskrybcja
Powiadom o
guest

4 komentarzy
Wbudowane komentarze zwrotne
Pokaż wszystkie komentarze
Biter

Warunek jest jeden – filtr musi byc dobry, miałem kiedyś tanie badziewie które poza przyciemnianiem obrazu żadnego efektu nie dawało, dopiero wymiana na markowy produkt przyniosło rezultaty :)

Jakub Milczarek

Dawno temu myślałem, że taki filtr to jedynie dodatek dla profesjonalistów… Jednak kiedyś, tak przy okazji stałem się posiadaczem filtra polaryzacyjnego i już nie wyobrażam sobie żeby robić zdjęcia bez niego.
Jest jedna sprawa, o której nie wspomniałeś – należy pamiętać o zdejmowaniu filtra w momencie kiedy do niczego on nam nie służy, bo w przypadku bardziej zaciemnionych miejsc jeszcze bardziej zabiera nam cenne “światło”…

szuman

@[b]Jakub Milczarek[/b], dzięki za przypomnienie – z roztargnienia zapomniałem o tym wspomnieć :) Uzupełniłem już pod pierwszym przykładem.

Marcin Szumański

Razu pewnego obiecałem, że w wolnej chwili wrzucę na blog parę migawek z wesela Doroty i Tomka, które popełniono 29 maja. Jak obiecałem, tak niniejszym czynię, ale nim przejdziem do zdjęć, rzucim słowem o okolicznościach ich powstawania ;) Młodzi wynaj